Лацiнамоўная паэзiя Да нядаўняга часу прыналежным да беларускай лiтаратуры лiчылася толькi тое, што было створана на старабеларускай мове i ў свой час друкавалася кiрылiцай. Але беларусы з’яўляюцца пераемнiкамi ўсёй разнамоўнай лiтаратуры сярэдневяковай Беларусi, бо яе лiтаратура – полiлiнгвiстычная, асаблiва ў XVI ст. Так склалася, што культура сярэдневяковай Еўропы стваралася на лацiнскай мове. […]
Культура
48 артыкулаў
Брэсцкі (Берасцейскі) замак справядліва лічыцца адным з найстарэйшых у Беларусі. Першыя звесткі аб умацаваным замку ў гэтай мясцовасці адносяцца да 1182 г. Але першы ўспамін пра наяўнасць у гэтай мясцовасці ўмацаванага гарадзішча адносіцца да 1017 г.Так што дакладную дату будаўніцтва замка ўсталяваць даволі складана. Верагодна, пабудавалі яго для каланізацыі мясцовых […]
Рэфармацыя моцна пахiснула пазiцыi каталiцкай царквы i яе кiруючага цэнтра — папства — у Заходняй Еўропе. Яны згубiлi мiльёны вернiкаў, але змаглi аправiцца ад нанесенага ўдару, рэарганiзавацца i пайсцi ў наступ, каб рэстаўрыраваць страчаныя пазiцыi. Новую дактрыну i царкоўную палiтыку Ватыкана вызначыў Трыдэнцкi сабор (1545—1563). Наступiла эпоха контррэфармацыi — узначаленага […]
3 усiх вiдаў мастацтва Беларусi XIII—XV стст., бадай, найбольш значныя дасягненнi ў галiне архiтэктуры. 3 другой паловы XIII – пачатку XIV ст. пачаўся новы этап у развiццi айчыннага дойлiдства. Яно спалучала традыцыю дойлiдства старажытнай Беларусi XI—XII стст. i ўплыў архiтэктуры Заходняй Еўропы, адкуль пранiкалi раманскi i гатычны стылi. Лаканiзм i […]
Жывапiсец паганскай Лiтвы Казімір Альхімовіч нарадзіўся перад самымі калядамі – 20 снежня 1840 года ў вёсцы Дубраве былога Лідскага павету (цяпер Шчучынскі раён), што знайходзіцца амаль на самым ускрайку дрымучай і дзікай Налібоцкай пушчы. Пазней шматлікія маляўнічыя эпізоды з дзяцінства ляглі ў аснову яго бессмяротных твораў, якія набылі вядомасць у […]
У «Двараніне польскім» Л. Гурніцкага, які быў своеасаблівай інтэрпрэтацыяй вядомага трактата «Прыдворны» Б. Касцільёне, дзе прымерваліся апісаныя італьянцам звычаі i нормы ферарскага двара да нашага айчыннага жыцця ў часы апошніх Ягайлавічаў, ёсць словы: «Калісьці палякі мелі свой касцюм, але, захапіўшыся модай італьянскай, нямецкай, французскай,.. цяпер яго страцілі…». Гэтыя словы можна […]
У сярэдзіне XVIII ст. назіраецца палітычны і эканамічны ўпадак Рэчы Паспалітай. З актыўным пашырэннем каталіцызма інтэнсіўна ўзводзіліся шматлікія касцёлы з пышнымі і багатымі інтэр’ерамі, дзе вялікая ўвага надавалася жывапіснаму і скульптурнаму аздабленню. Таксама ў старыя храмы, якія пацярпелі падчас пажараў і войн, ўмацоўваліся новыя алтары. Па-ранейшаму вялікая роля належала іезуітам. […]
Калыскай усходнеславянскага i беларускага кнiгадрукавання стала Прага, а потым і Вiльня. Станаўленне кнiгадрукавання на беларускiх землях у iх сучасных межах адбываецца з сярэдзiны XVI ст. i звязана з уздымам рэфармацыйнага руху ў Вялiкiм княстве Лiтоўскiм. У другой палове XVI – першай палове XVII ст. на тэрыторыi заходняй Беларусi, дзе дзейнiчалi […]
Асноўнымі крытэрыямі для адбору экспанатаў былі іх навуковая і мастацкая значнасць, беларускае паходжанне рарытэту, яго ўнікальнасць з пункту гледжання нацыянальнай гісторыі, культуры, мастацтва. Яшчэ адным крытэрыем была унікальнасць прадмета: многія з іх захаваліся ў адзіным асобніку на тэрыторыі Усходняй Еўропы. 1. Шклоўскі ідал Скульптурны помнік, датаваны 10-м стагоддзем. Сярод каменных […]