3 верасня 1915 г. у Гродне адбываліся трагічныя падзеі часоў Першай сусветнай вайны, узгадку пра якія рэдка сустрэнеш у сучаснай афіцыйнай хроніцы. У гэты дзень горад быў захоплены кайзераўскімі войскамі. У той час уся ўвага сусветнай прэсы была прыцягнута да ваенных падзей, якія адбываліся на усходнім фронце. Вядучыя заходнія выданні […]
Гродна
10 артыкулаў
Узнікненне гарадоў у Панямонні звязана са з’яўленнем тут славян і эвалюцыяй усходнеславянскага грамадства. Можна вылучыць тры этапы ў станаўленні і развіцці гэтых гарадоў: канец X – першая палова XI ст., сярэдзіна XI – першая палова XII ст., другая палова XII-XIII ст. Панямонне было перыферыяй усходнеславянскай каланізацыі, тут няма гарадоў, якія […]
Здавалася б, яшчэ зусім нядаўна з усіх беларускіх устаноў у горадзе была толькі школка і раптам на пачатак 1919 года Гродна ператвараецца ў цэнтр нацыянальнага руху, а адных мясцовых беларускіх арганізацый ствараецца каля дзесятку. Больш таго, сюды пераносіць сваю працу беларускі ўрад, што дало магчымасць пазней назваць Гродна другою пасля […]
Знаходку выявілі 15 лютага на адным з раскопаў ля Старога замка ў Гродна. Меркавана, цагліна датуецца канцом XIV стагоддзя — часам, калі замак у Гродне перабудоўваў Вітаўт. Герб «Калюмны» — адзін з дзяржаўных сімвалаў Вялікага Княства Літоўскага: у чырвоным полі тры белыя слупы, злучаныя ўнізе. Падобны герб сустракаўся на манетах […]
Прыкладам патрыятычна настроеных дзеячоў, што верылі ў вялікую сілу навукі і рэформаў, стаў падскарбі (міністр фінансаў) Вялікага Княства Антоні Тызенгаўз (1733-1785). Рэфарматар і прадпрымальнік, адміністратар і мецэнат, ён замахнуўся на вельмі многае: з адсталай правінцыі зрабіць добраўпарадкаваны квітнеючы край. Сучаснікі называлі яго Інфлянцкім д’яблам і Літоўскім царом, а сам кароль і вялікі […]
У часе валадарання Віценя гучную славу ў дзяржаве і за яе межамі здабыў гарадзенскі стараста Давыд. У ім жыхары беларускага Панямоння знайшлі мужнага і шчодра надзеленага вайсковым талентам абаронцу ад няспынных крыжацкіх нападаў. Давыд няраз граміў няпрошаных гасцей на сваёй зямлі і вадзіў дружыны ў нямецкія ўладанні. У нямецкіх хроніках называецца кашталянам або […]
Імя горада ў летапісах Каб адказаць на пытанне, як тлумачыцца тое ці іншае імя горада, трэба звярнуцца да этымалогіі і лінгвістыкі. Гэтыя навукі вывучаюць мову, гісторыю яе развіцця, паходжанне слоў, іх першапачатковую структуру. Таму невыпадкова, што пошук адказу на пытанне пра паходжанне і значэнне назвы «Гродна» мы пачнём з самых […]
У снежні 2017 помнік Давыду Гарадзенскаму разам з пастаментам агульнай вагой амаль у 10 тон і вышынёй болей за 3,5 м дастаўлены з Мінска ў Гродна. Помнік складаецца з дзвух частак: пастаменту і самой скульптуры. Ён выкананы з светла-шэрага башкірскага граніту. На пярэднім баку — суровы твар Давыда Гарадзенскага і […]
Найбольш раннiя сляды гарадскога жыцця, што датуюцца IX— X стст., выяўлены ў Полацку i Вiцебску. Пра узнiкненне беларускiх гарадоў мы даведваемся з летапiсаў, якiя змяшчаюць упамiнанне пра iх у сувязi з рознымi палiтычнымi цi рэлiгiйнымi падзеямi. 3 IX па XIII ст. пiсьмовыя крынiцы называюць больш за 40 гарадоў на тэрыторыi […]