У познім неаліце, i асабліва ў бронзавым веку шырока распаўсюдзілася земляробства. Аднак на спрэе залесеных землях ім займацца было цяжка. Давялося высякаць лясы i хмызняк. А гэта ў сваю чаргу запатрабавала вялікай колькасці крамянёвых сякер. Крэменю, што сустракаецца на паверхні, даволі шмат на Беларусі, асабліва на захадзе i на Пасожжы. Аднак такі матэрыял […]
Старажытны перыяд
12-10 тыс. гадоў таму завяршыўся ледніковы перыяд, а з ім і палеаліт. Наступіла эра мезаліту, якая доўжылася да V-IV тысячагоддзяў да н.э. Клімат, раслінны і жывёльны свет патроху набывалі падобны да сучаснага аблічча. Тундра саступае сваё месца глухім лясам. Складваецца падобнае да сёняшняга занальнае размеркаванне расліннасці. Ужо на працягу апошняга […]
6-5 тыс. гадоў назад (~ IV тысячагоддзе да н. э.) у гісторыі першабытнага насельніцтва Беларусі распачаўся заключны этап каменнага веку — новы каменны век, або неаліт (па-грэчаску «νεος» — новы). Ён працягваўся каля 2 тыс. гадоў i характарызаваўся важнымі зменамі ў жыцці нашых продкаў. У неаліце навучыліся ляпіць гліняны посуд, […]
Каля 1 млн гадоў назад на планеце пачалася эпоха Вялікіх зледзяненняў. У выніку на тэрыторыі Беларусі істотна змяніўся жывёльны і раслінны свет. У лясах усё большае месца займаюць хвойныя пароды дрэў. Сярод іх знаходзілі сховішча і нажыву лясныя быкі, ласі, мядзведзі, ваўкі, коні, бабры. Праўда, трапляліся і незвычайныя для нас […]
У VII стагоддзі да н.э. на тэрыторыі Беларусі бронзавы век змяніўся жалезным. Тым часам нашы продкі навучыліся здабываць з балотнай руды жалеза і вырабляць з яго прылады працы, зброю, упрыгожанні. Гэта сыравіна распаўсюджана ў шматлікіх месцах, таму жалеза атрымлівалі шмат і яго хапала для стварэння самых розных рэчаў – сякер, сярпоў, нажоў, наканечнікаў стрэл і […]
Пач. 2-га тыс. – VIII-VII ст. да н.э. Бронзавы век наступае ў нашай першабытнай гісторыі, калі на тэрыторыі Беларусі людзі навучыліся выплаўляць медзь і бронзу. Ён распачаўся на папачатку II тыс. да н.э. і працягваўся амаль паўтары тысячагоддзі. Аднак з-за адсутнасці мясцовай сыравіны першых металічных вырабаў сустракалася мала. Гэта былі […]
Навукоўцы расшыфравалі геном паляўнічага-збіральніка, які жыў 7 тысяч гадоў таму на тэрыторыі Іспаніі. Індывід атрымаў умоўнае імя Ла Бранья 1 (La Braña 1) — па месцы, дзе былі знойдзеныя яго парэшткі, гэта значыць у прыходзе Ла Бранья. Вядучы аўтар даследавання Карлес Лалуэса-Фокс з Іспанскай нацыянальнай даследчай рады сцвярджае, што Ла […]
Неандэрталец, або чалавек неандэртальскі (Homo sapiens neanderthalensis) — вымершы прадстаўнік роду Homo, які жыў 130 тыс. — 28 тыс. гадоў таму. Спецыялізаваны да драпежніцтва варыянт чалавека. Неандэрталец валодаў мноствам цалкам чалавечых рысаў і паводзін, але ўсё ж прыкметна адрозніваліся ад нас – у тым ліку, значнай масіўнасцю шкілета і чэрапа. […]
Перыяды рассялення плямён эпохі палеаліту на тэрыторыі Беларусі Час паазёрскага (валдайскага) зледзянення (95 000 – 10 000 год назад) Эпоха палеаліту, старажытнага каменнага веку, на Зямлі пачалася каля 2 млн. год назад са з’яўленнем першых выкапнёвых людзей у Афрыцы і Паўднёва-Усходняй Азіі. Эпоха палеаліту складаецца з некалькі частак: ніжняга, сярэдняга […]