Змаганне Расіі за поўнае падпарадкаванне Беларусі ў пэўнай ступені нагадвала рэлігійныя войны. Пад сцягам праваслаўя ішла русіфікацыя. Гэтаму супрацьстаяў каталіцызм, але і ён вёў да паланізацыі. Такое становішча толькі ўзвышала для беларускага народа ролю уніяцкай веры. Ад выніку “рэлігійнай вайны” залежаў яго лес. Стаўленне ўрада да “польскай” веры. Каталікам рымскага абраду забаранялася […]
Перыяд Расійскай Імперыі
Спробы ператварэння Беларусі ў Паўночна-Заходні край Польска-руская вайна падштурхнула Мікалая I да барацьбы супраць паланізацыі Беларусі. Здавалася б, падтрымка беларускага рэгіяналізму набывала для царскага рэжыму палітычны сэнс. Але ў кіраўніцтве Расіі не знайшлося ніводнага чалавека, які падтрымліваў бы такі накірунак. З’яўленне русіфікатара. Калі да паўстання 1831 г. царскі ўрад карыстаўся пераважна […]
29 Лістапада 1830 г. у Царстве Польскім пачалося нацыянальна-вызваленчае паўстанне, выкліканае комплексам сацыяльна-палітычных прычынаў, звязаных з палітыкай расійскага самадзяржаўя на далучаных пасля падзелаў Рэчы Паспалітай землях. Вясной 1831 г. паўстанцкая барацьба разгарнулася ў Літве, Заходняй і Паўднёвай Беларусі, хоць яе ўсходняя частка заставалася, па вялікім рахунку, спакойнай. Але памылкова было б […]
Мэта рэформы. Хоць натуральны прырост насельніцтва Беларусі на пачатку XX ст. зменшыўся, але вёска задыхалася ад перанаселенасці. Дваране захоўвалі зямельныя латыфундыі, а значыць, і эканамічную ўладу ў краі. У 1905 г. ім належала каля 41% усёй зямлі. Прыкладна такое самае становішча складалася ў іншых раёнах імперыі. Каб не чапаць памешчыцкага дабра і расчысціць […]
«Днем, вечером и ночью все посещайте ресторан «Европа»! Ресторан «Европа» щеголяет своей кухней, цены доступные: завтраки из 1-го блюда — 35 копеек; обеды из 2-х блюд — 60 копеек, 3-х блюд — 75 копеек, 4-х блюд — 1 рубль. Биллиарды. Ложи. Кабинеты. Принимаются заказы на парадные обеды, свадьбы и вечера. […]
Змрочныя часы насталі пасля паўстання 1863 г. для культуры Беларусі. Здавалася, што поўная русіфікацыя краю адбудзецца ўжо да канца XIX стагоддзя. Адмена прыгону падштурхнула палітычныя і нацыятворчыя працэсы. Аднак на вызваленне ад паўпрыгонніцкіх путаў і нявольніцкай псіхалогіі былі патрачаныя дзесяцігоддзі. Нечаканыя вынікі русіфікацыі Культурная прастора Беларусі ў эпоху “мураўёўшчыны” істотна змянілася. Афіцыйная […]
У другой палове XIX ст. заходнееўрапейскія народы адмаўляліся ад рэвалюцыяў як сродку абнаўлення грамадскага ладу і пераходзілі да рэфарматарскіх метадаў і парламентарызму. У Расіі ж, наадварот, пасля няўдалых і не даведзеных да канца рэформаў Аляксандра II колькасць прыхільнікаў рэвалюцыйных пераменаў узрастала. Беларускае сялянства і расійскія народнікі Дух незадаволенасці. Умовы жыцця на […]
Беларусь – наперадзе. Пасля смерці Мікалая I яго сыну Аляксандру II (1855—1881) дасталася імперыя, якая патрабавала сур’ёзнай перабудовы. I новы цар пачаў падрыхтоўку да скасавання прыгоннага права. Для гэтага ён выбраў беларускія губерні. Землеўладальнікі гэтых губерняў былі больш падрыхтаваныя да пераменаў як эканамічна, так і маральна. Прыклад Польшчы і Прусіі, дзе […]
В начале XX века у человечества были широкие возможности для мирной и счастливой жизни. Ведь, в то время экономики многих стран развивались стремительно, далеко вперед шла наука и культура, наблюдался бурный прирост населения. Эти положительные процессы не обошли и Российскую империю, которая к 1914 году достигла пика своего экономического и […]