Бунт супроць Ягайлы Вітаўту выпаў цяжкі і драматычны шлях на вяршыню дзяржаўнай улады. Ягоны бацька Кейстут загінуў ад рук забойцаў падасланых Ягайлам. Вітаўт таксама быў зняволены ў Крэўскім замку, але здолеў вырвацца на волю. Ён не мог скарыцца з роляю Ягайлавага васала і не адпомсціць за бацькаву смерць. Шукаючы хаўруснікаў, Вітаўтспачатку […]
Персаналіі
Рагвалод — першы полацкі князь, імя якога ўпомнена ў гістарычных крыніцах. Ці былі да яго князі ў Полацку? Бясспрэчна, што былі, бо ў летапісе пад 907 г. пра гарады, сярод якіх быў і Полацк, сказана, што ў іх «седяху велнции князи под Ольгом суши». Найбольш спрэчным з’яўляецца пытанне: адкуль з’явіўся Рагвалод […]
Старажытны род Астрожскіх паходзіў з тураўскіх князёў. Мужчыны з гэтага роду спрадвеку славіліся ваярскім майстэрствам. Князь Канстанцін яшчэ ў юнацтве выявіў талент ваяводы. Ён стаў адным з герояў барацьбы з крымскімі татарамі: некалькі разоў разбіваў іхныя аддзелы і аднаго разу захапіў у палон самога хана Махмет-Гірэя. Ацаніўшы заслугі Астрожскага ў […]
Волат беларускага і ўсяго еўрапейскага Рэнесансу нарадзіўся ў сям’і купца ў старажытным Полацку. Адтуль у 1504 г. ён выправіўся па навуку ў Кракаўскі ўніверсітэт, філасофскі факультэт якога скончыў з ступенню бакалаўра. Пазней Скарына стаў доктарам «вольных навук» (філасофіі), а ў 1512 г. з’явіўся ў Падуанскім універсітэце – самым аўтарытэтным у […]
Імя гэтага чалавека, несумненна, належыць да самай славутай кагорты дзеячаў айчыннай гісторыі. Хрыстафор Манвід (Крыштаф Мікалай) Дарагастайскі нарадзіўся 2 сакавіка 1562 года ў шляхецкай сям’і полацкага ваяводы Мікалая Дарагастайскага. Матка яго Ганна паходзіла з фаміліі Война. 3 дзіцячых гадоў (1572—75) ён выправіўся ў падарожжа, каб атрымаць адукацыю ў найлепшых пратэстанцкіх […]
Уладзіслаў Сыракомля… Гэтa iмя ў cяpэдзiнe XIX cт. былo дoбpa вядoмa вa ўcix кyткax Бeлapycь Шчыpы aбapoнцa пpocтaгa людy, выдaтны пaэт, вядoмы кpaязнaвeц Уладзіслаў Сыракомля (caпpaўднae iмя — Людвiк Кaндpaтoвiч) cтaяў y caмым цэнтpы aнтыпpыгoннiцкaгa pyxy. Зaxoплeны глыбoкiм дэмaкpaтызмaм пaэзii Сыpaкoмлi, яe нapoднacцю, pycкi кpытык М. Акcaкaў нaзвaў ягo «caпpaўдным […]
Гісторыя адлічвала апошнія гады XVI стагодцзя. На расійскі трон узышоў Пётр I, які добра ўсведамляў культурную і навуковую адсталасць сваёй дзяржавы. У Еўропе Расію з яе азіяцкімі парадкамі працягвалі лічыць краем дзікіх гіпербарэйцаў. Цар выпраўляе ў Еўропу сваё Вялікае пасольства, у якім інкогніта едзе сам. Царская зайздрасць Першыя адкрыцці зусім […]
Гэты дзень, 8 верасня, з канца 80-х — пачатку 90-х гадоў мінулага стагоддзя многімі ў Беларусі адзначаецца як неафіцыйнае свята — Дзень беларускай вайсковай славы. Гэтая дата выдзелена сярод іншых, таму што перамога ў Аршанскай бітве з`яўляецца самай вялікай у беларускай ратнай гісторыі. Да гэтага іншыя буйныя перамогі беларусы, як […]
Гедзімін (Гедымін) (каля 1275-1341 гг.) Вялікі князь Вялікага княства Літоўскага (1316-1341). Вялікі князь Гедзімін — адна з самых славутых постацей нашай гісторыі. Чалавек гэты шмат зрабіў для мірнага аб’яднання беларускіх і літоўскіх земляў у адзіную дзяржаву, якая стала ўрэшце адной з самых магутных у Еўропе. Адрозніваўся ён верацярпімасцю і дэмакратычнасцю, […]