«Літоўскі Геркулес» У абароне Айчыны ад захопнікаў з усходу і поўдня праславіўся князь Юрый Радзівіл. Лаўры пераможца даставаліся яму ў трыццаці бітвах. Сучаснікі так і называлі яго – Victor, што ў перакладзе з лаціны азначае «пераможца». Юрай Радзівіл заслужыў таксама ганаровае імя «літоўскі Геркулес». У 1511 г. ён разам з […]
Персаналіі
60 артыкулаў
Імя Міндава ўпершыню сустракаецца ў летапісах пад 1219 г. у сувязі з ягонай дамовай з галіцка-валынскімі князямі супраць Польшчы. У адным з беларускіх летапісаў – «Хроніцы Быхаўца» – апавядаецца, што, забіўшы частку сваіх супернікаў і выгнаўшы на чужыну іншых, Міндаў у 1235 г. «пачаў княжыць ва ўсёй зямлі Літоўскай адзін, меў […]
Пасля смерці Сцяпана Батуры вялікім князем літоўскім і каралём польскім быў абраны Жыгімонт Ваза – сын караля Швецыі Юхана і Кацярыны, дачкі Жыгімонта Старога. Новы манарх уладарыў 45 гадоў, пад час якіх у нашай дзяржаве адбываліся вельмі значныя падзеі. Жыгімонт Ваза падтрымаў Берасцейскую царкоўную вунію, аде не дапусціў грэцка-каталіцкіх біскупаў у […]
Змаганне з Кейстутам Стаўшы гаспадаром, Ягайла адразу ж сутыкнуўся з супрацівам свайго магутнага дзядзькі Кейстута, які княжыў у Троках. У 1381 г. Кейстут захапіў Вільню і вялікакняскі пасад, аднак праз год Ягайла здолеў вярнуць сабе сталіцу. У часе перамоваў ён паланіў Кейстута, зняволіў яго ў вежы Крэўскага замка, а потым […]
Прыкладам патрыятычна настроеных дзеячоў, што верылі ў вялікую сілу навукі і рэформаў, стаў падскарбі (міністр фінансаў) Вялікага Княства Антоні Тызенгаўз (1733-1785). Рэфарматар і прадпрымальнік, адміністратар і мецэнат, ён замахнуўся на вельмі многае: з адсталай правінцыі зрабіць добраўпарадкаваны квітнеючы край. Сучаснікі называлі яго Інфлянцкім д’яблам і Літоўскім царом, а сам кароль і вялікі […]
У часе валадарання Віценя гучную славу ў дзяржаве і за яе межамі здабыў гарадзенскі стараста Давыд. У ім жыхары беларускага Панямоння знайшлі мужнага і шчодра надзеленага вайсковым талентам абаронцу ад няспынных крыжацкіх нападаў. Давыд няраз граміў няпрошаных гасцей на сваёй зямлі і вадзіў дружыны ў нямецкія ўладанні. У нямецкіх хроніках называецца кашталянам або […]
Леў Сапега паходзіў з старажытнага беларускага роду, які лічыўся ў дзяржаве другім паводле значнасці пасля Радзівілаў. Будучы канцлер нарадзіўся ў вёсцы Астроўна (цяпер у Бешанковіцкім раёне). Шасцігадовага хлопчыка бацька завёз у Нясвіж. Там ягоным апекуном стаў адданы прыхільнік незалежнасці Вялікага Княства Мікалай Радзівіл Чорны. Спачатку ў Нясвіжскай пратэстанцкай школе, а затым […]
У 1576 г. вялікім князем літоўскім і каралём польскім быў абраны вугорац Іштван Батары (Стэфан Баторый), якога ў нас называлі Сцяпанам Батурам. Новы гаспадар паходзіў з старажытнага вугорскага роду Баторыяў Шомлё. 3 пятнаццаці гадоў ён знаходзіўся на вайсковай службе ў караля Чэхіі і Вугоршчыны Фердынанда,разам з ім быў у Італіі […]
Соф’я Вітаўтаўна — жонка маскоўскага цара Васіля I, маці і суправіцельніца вялікага князя маскоўскага Васіля II. Нарадзілася ў 1371 г. Памерла ў 1453 г. Васіль II Цёмны — вялікі князь маскоўскі, унук вялікага князя Вялікага княства Літоўскага Вітаўта. Нарадзіўся ў 1415 г. Памёр у 1462 г. Асаблівасць гістарычнага лёсу беларускай […]